Verschenen in De Stentor icon

Tijd dringt voor ons babyboomers

21 november 2022

Frits Spangenberg uit Epe is de nieuwe voorzitter van Coöperatieve Laatste Wil.

De strijd voor hulp bij zelfdoding heeft een nieuw gezicht. Frits Spangenberg (74) uit Epe is sinds 19 november 2022 de nieuwe voorzitter van Coöperatieve Laatste Wil en opvolger van Jos van Wijk uit Apeldoorn.

Ik moet enorm uitkijken dat ik niet achter slot en grendel beland.

Het vuur wordt een jaar geleden aangewakkerd als voorzitter Van Wijk en bestuurslid Petra de Jong worden aangehouden voor mogelijke betrokkenheid bij het faciliteren van hulp bij zelfdoding, want dat is strafbaar. Dit kan toch niet? verwoordt Spangenberg zijn eerste gedachte. Direct mailt hij naar het duo: Weet dat je op mij kunt rekenen.

Snel volgt de vraag of Spangenberg de nieuwe voorzitter wil worden. Zes jaar geleden komt hij als eigenaar van marktonderzoeksbureau Motivaction in aanraking met Laatste Wil. De Epenaar wordt lid: Van huis uit kreeg ik mee dat het groot goed is dat je in Nederland jouw leven mag inrichten zoals jij wilt. Rondom het levenseinde kan dat niet. Heel actief is hij niet binnen de coöperatie.

Wat motiveert hem om voorzitter te worden?

Het bestrijden van onrecht dat barrières worden gelegd voor hulp aan mensen die weloverwogen een einde aan hun leven willen maken. Stel dat als ik zover ben en een goede vriend geeft mij alleen even een middel aan, dan wordt hij al gecriminaliseerd. Dat is betutteling van de overheid en daarover ben ik zeer verontwaardigd.

Verder:

De wetgeving over hulp bij zelfdoding dateert uit 1886. Sinds die tijd is de maatschappij veranderd, behalve bij het Openbaar Ministerie (OM). Daar maak ik mij als socioloog boos over.

Spangenberg vindt dat het OM onevenredig hard inzet op mensen die gevraagd hulp willen bieden bij zelfdoding.

Alsof dit een bedreiging voor anderen zou zijn. Terwijl de leden alleen iets te zeggen willen hebben over hun eigen levenseinde. Ik heb brute zelfdodingen meegemaakt, die mensen gun je een humanere en minder schokkende mogelijkheid. Lang niet iedereen overlijdt vredig in een slaap.

Frits Spangenberg is de enige kandidaat om voorzitter te worden van Laatste Wil.
“Ik heb het ervoor over om in een juridisch mijnenveld terecht te komen.”
foto: Henri van der Beek

Slot en grendel

Spangenberg denkt dat hij bij een eventuele misstap hard wordt aangepakt door het OM.

Als voorzitter moet ik zorgen voor continuïteit in de doelen die wij nastreven, enorm uitkijken dat ik niet mijn vingers brand en achter slot en grendel beland. Ik denk drie keer na om bij zelfdoding aanwezig te zijn.

De Epenaar is van plan als voorzitter de huidige lijn van Laatste Wil voort te zetten.

Het onderwerp bespreekbaar maken, ondersteuning bij het stervensproces toestaan en op termijn het beschikbaar maken van een laatstewilmiddel. Een eerste ijkpunt is volgende maand, als uitspraak wordt gedaan in onze rechtszaak tegen de Staat om het verbod op hulp bij zelfdoding te schrappen.

De tweede is het promoten van onze proeftuin. In principe kunnen 10.000 mensen van 55 jaar en ouder zich aanmelden. Wij registreren hun gegevens en toetsen hun wilsbekwaamheid, om emotionele argumenten uit te schakelen. Aan hen verstrekken wij gereguleerd een laatstewilmiddel voor het moment dat zij er aan toe zijn. Het hoe is een dilemma: krijgt de persoon het in huis of wordt het op afroep beschikbaar?

Spangenberg is 74 jaar. Denkt hij dat hij het moment gaat meemaken dat hij zelf een keuze kan maken voor zijn levenseinde en dat op een humane manier kan effectueren?

Ik hoop het, omdat mensen er recht op hebben. De groep babyboomers die autonomie wil wordt zo groot, dat het handhaven van de wet niet volgehouden kan worden. Voor hen dringt de tijd. Ik begrijp dat de overheid de zwakkeren moet beschermen, maar hier gaat het om een groep die welbewust een keuze voor zichzelf wil maken en niet voor een ander beslist.

Praten over gedachten aan zelfdoding kan anoniem: chat via 113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113.